K01/KP15479XS: değişim sonrası kılavuz kasnak yatağı arızası

01/04/2021

Zaman zaman teknik merkez uzmanlarımız, 1,4, 1,5 ve 1,6 litrelik benzinli Kia ve Hyundai motorlarından birkaçına uyan K015479XS ve KP15479XS Gates PowerGrip ve su pompalı Powergrip kitlerine dâhil edilen bir kılavuz kasnağın erken arızalanması konusunda uyarılmaktadırlar. Bu makale, bu tür özel durumlarda söz konusu erken arızalanmayı önlemenize yardımcı olurken aynı zamanda da gerdirme mekanizmasındaki elemanların göreceli konumlarına ve sabitleme cıvatalarının sırasına ve sıkma torkuna doğru şekilde uyulmasının genel önemini göstermektedir.

Kılavuz kasnakta hasar

Dikkatimizi çeken vakaların çoğunda, kılavuz kasnak yatağı arızalanarak kayış hasarına, senkronizasyon kaybına ve bunun sonucunda triger mekanizması bileşenlerinde hasara neden olmuştur. Aşağıdaki fotoğraflarda görebileceğiniz gibi, kasnak işlem sırasında tamamen sökülmüş durumda olup iç halka bu sırada dış halkadan ayrılır.

kılavuz kasnak hasarlı kasnak

Resim 1: hasarlı kasnak

Ancak daha yakından incelendiğinde, hasarın gerçek nedeni ortaya çıkmıştır. Tüm vakalarda, kılavuz rulmanda aşırı ısınma (aşağıdaki resim 2), kayışın arka yüzeyinde tüm uzunluğu boyunca sürtünme (aşağıdaki resim 3) ve gergi kasnağının çalışma yüzeyinde tipik sürtünme (aşağıdaki resim 4) izleri bulunuyordu.

kılavuz kasnak renk değişimi aşırı ısınma

Resim 2: kılavuz kasnak yüzeyinde aşırı ısınma nedeniyle renk değişimi

kılavuz kasnak hasar arka kısım kayış

Resim 3: kayışın arkasında hasar

kılavuz kasnak sürtünme izleri gergi

Resim 4: gergi kasnağında sürtünme izleri

Gergi kasnağına oturtulan yay

Burada dikkat edilmesi gereken önemli nokta; kurulum sırasındaki ilk kayış gerginliğinin bir ucu ile motor yapısal elemanına, diğer ucu ile gergi braketindeki özel bir kulağa oturtulan yayın (kitlere dâhil değildir) kuvvetiyle sağlanmasıdır.

Gerginlik ayarlamasından ve gergi iki cıvata ile sabitlendikten sonra, gergi sabit kalır ve yay aslında tahrikin çalışmasına dâhil edilmez. Gözle görülür bir hasar yoksa araç üreticisi tarafından yay değişimi tavsiye edilmez. Ancak bu parça, dört ya da beş yıl boyunca aynı konumda kalmıştır ve bunun sonucunda doğru özelliklerini kaybetme eğilimindedir. Bu nedenle, OE bunu tavsiye etmese de yay değiştirilmelidir.

Buna ek olarak cıvataların sabitlenmesine de dikkat edin. Bunları sabitlemezseniz, yay ilgili dudağın üzerinden atlayabilir ve bu da kurulum işleminden sonra yayın gergi kulağı yerine doğrudan kasnağın üzerine oturtulmasına neden olur. Bu açıkça, motorun çalışması sırasında yayın kasnağa sürtüneceği anlamına gelir.

Bu durum, ciddi bir sürtünme oluşturarak kasnakta mekanik hasara neden olur ve aşırı miktarda ısı açığa çıkarır. Kayışa aktarılan ısı, kılavuz kasnağın ısınmasına yol açarak yatağın aşırı ısınmasına ve yağlayıcı maddenin dışarı sızmasına neden olur. Bu da dolayısıyla yatakta daha da fazla ısı oluşumuna ve sonuç olarak aşırı yüklenmeye ve tahribata yol açar.

Tahrikin tamamına dikkat edin

Bu özel vaka, doğru yay konumuna (aşağıdaki resim 5'te gösterildiği gibi kasnağın üzerine oturtulmamalıdır) uyulmasının önemi konusunda bizi uyarır ancak öğrenilecek daha genel konular da vardır.

kılavuz kasnak doğru konum yay

Resim 5: doğru yay konumu

Herhangi bir değişim veya kurulum durumunda, gerdirme mekanizmasındaki elemanların göreceli konumlarına ve sabitleme cıvatalarının sırasına ve sıkma torkuna doğru şekilde uyulması (dijital kurulum talimatlarında belirtildiği gibi) son derece önemlidir.

Buna ek olarak, bu vaka teşhis sırasında yalnızca görünür hasara sahip tahrikin tekil elemanına dikkat etmenin değil, aynı zamanda tüm sistemin ve her bir elemanın durumunu izlemenin de çok önemli olduğunu gösterir.