Gates'in yakın zamanda yaptığı bir analizde, su pompalarına (WP'ler) ilişkin tüm iddiaların yaklaşık %80'inin, önerilen montaj prosedürlerine uyulmamasından kaynaklandığı doğrulanmaktadır.
- Bu iddiaların %50'sinden fazlası genel olarak "soğutma sıvısı'" ile ilgilidir: farklı soğutma sıvısı tiplerini karıştırmak, sistemi doğru şekilde yıkamamak, seyreltici olarak damıtılmış/deiyonize su yerine musluk suyu kullanmak
- İddiaların %30'unun biraz altındaki oranı, önceden bir conta veya lastik O-ring ile sunulmuş olan WP'ler üzerindeki sızdırmazlık malzemesinin uygunsuz kullanımından kaynaklanmaktadır
Tüm bunların kombinasyonu, en hassas WP bileşeni olan mekanik contadan sürekli sızıntının neden olduğu WP arızasına yol açar.
Açıkçası tüm bu iddialar dikkate alınmayabilirdi. Gates'in bu duruma yanıtı, montaj prosedürüne odaklanan ve WP'nin doğru şekilde nasıl kurulacağını açıklayan bir video hazırlamak olmuştur.
Bu makalede, kurulum prosedürüne ilişkin daha ayrıntılı bilgi verilmekte ve hasarlı bir mekanik contanın sızıntıya ve sonuç olarak da erken WP arızasına nasıl neden olduğu açıklanmaktadır.
1.Mekanik conta
Şekil 1'e bakın. Mekanik conta genellikle iki contadan/halkadan oluşur:
- Statik conta/halka
- Dinamik conta/halka
Şekil 1
Statik conta grubu WP muhafazasına sabitlenmiştir ve dönmez (= statik). Ancak yay basıncı, yatak/pervane milinin ekseni boyunca hareket etmesini sağlar. Yay kuvveti ve sızdırmaz soğutma sıvısından gelen hidrolik basıncın birleşimi, conta yüzeylerinin birbirine doğru itilmesini sağlar. Bu, mil ile WP muhafazası arasında sızıntıyı önler. Dinamik conta grubu mile sabitlenmiştir. Bu nedenle dinamik conta, kasnak tahrikli mil ile birlikte döner.
2. Mekanik conta neden bu kadar önemli ve hassas bir bileşendir?
Hem statik hem de dinamik conta yüzeyleri, yüksek kalitede düzlük elde etmek için sıkı üretim toleranslarına göre hassas bir şekilde işlenmiştir.
Tertibatın içinde, her iki conta yüzeyi de birbirine doğru itilir. Conta yüzeyleri herhangi bir yağlama işlemi yapılmadan, kuru bir durumda birbirine karşı döndürülürse aşınmaya maruz kalırlar ve hızla bozulurlar. Bunun nedeni yüzey sürtünmesi ve ısı üretiminin bir araya gelmesidir
(bkz. Şekil .2).
Dinamik ve statik conta arasındaki soğutma sıvısı tabakası yüzey sürtünmesini ve ısı oluşumunu önler ve WP işletiminden önce her zaman uygulanmalıdır. Bu tabaka, yay ve hidrolik kuvvetler conta yüzeylerini birbirine doğru iterken, conta yüzeyleri (sıvı tabaka) arasındaki soğutma sıvısı basıncının bunları birbirinden uzağa itmesiyle korunan bir mikro boşluk oluşturur.
Bu soğutma sıvısı tabakası yağlama sağlar ve conta yüzeyleri arasında soğutmaya izin verir. Aynı zamanda statik ve dinamik halkalar arasında mükemmel bir sızdırmazlık sağlar. Bu, motorun silindir duvarı ile piston segmanları arasında oluşan yağ tabakası gibidir.
Şekil 2
3.Mekanik contayı korumak için bir soğutma sıvısı tabakası oluşturma
Mekanik conta yüzeylerini sürtünmeden ve ısı oluşumundan korumak için her zaman bir soğutma sıvısı tabakası (mikro boşluk) olması gerektiğini unutmayın.
Kutudan çıkarıldıktan sonra WP üzerindeki pervaneyi döndürmeyin. Yeni bir WP'yi kuru çalıştırma girişimi, ani mekanik conta arızasına yol açar.
Soğutma sıvısı tabakası oluşturmanın iki yolu vardır:
- Yeni WP'yi pervane tarafı aşağı gelecek şekilde, araç üreticisi tarafından tavsiye edilen temiz bir soğutma sıvısı kabına daldırın (eski soğutma sıvısını asla yeniden kullanmayın, mevcut olabilecek partiküller veya kirleticiler erken arızaya neden olur). Soğutma sıvısı tabakasının mekanik contanın yüzeyleri arasına çekilmesini sağlamak için WP kasnağını elle yaklaşık 10 kez döndürün.
- Alternatif olarak, yeni WP'yi motora takarken, soğutma sistemini yeni soğutma sıvısı ile yeniden doldurun. Daha sonra WP, soğutma sıvısı tabakasının mekanik contanın yüzeyleri arasına çekilmesini sağlamak için elle yaklaşık 10 kez döndürülebilir.
Pervanenin serbest hareket edip etmediğini kontrol etmeden önce soğutma sıvısı tabakasının uygulanmaması, WP kurulmadan önce bile tahrip edici sonuçlar doğuracak şekilde mekanik contayı riske atacaktır. Bu, kısa sürede aşınmaya ve ani conta arızasına neden olarak çalışma sırasında sürekli sızıntıya yol açacaktır.
4.Soğutma sistemlerinin boşaltılması ve yeniden doldurulması
Yeni bir WP takmadan önce soğutma sistemini tamamen tahliye edin ve pas, tortu ve mevcut olabilecek diğer katı partiküllerin temizlendiğinden emin olun.
Bu işlem, Gates PowerClean (R) Yıkama Aleti 91002 ile güvenli ve verimli bir şekilde gerçekleştirilebilir. Kirletici maddeleri hiçbir bileşene zarar vermeden yok eden kontrollü ancak güçlü, ayarlı bir akış sağlar.
Soğutma sistemi tamamen boşaltılıp yıkanmamışsa, yeni soğutma sıvısı eski soğutma sıvısıyla ve mevcut kirletici partiküllerle karışacaktır.
5.Kirletici madde türleri
50 mikron (0,05 mm) kadar küçük katı partikül kirliliği, conta yüzeylerinde geri döndürülemez hasara neden olabilir (bkz. Şek. 3). Conta yüzeyi hasar gördüğünde, herhangi bir çentik izi sızıntı yolu olarak hareket edecektir (bkz. Şek. 4). Bu yollar, soğutma sıvısının WP'nin tahliye deliğinden tahliye deliği hazne rezervuarına sürekli olarak sızmasına neden olur. Rezervuar dolduğunda, tahliye deliği hazne havalandırma deliğinden sızıntı olacaktır.
Tahliye deliği, monteli konumdaki WP'nin genellikle en alçak noktasında açılmış küçük bir deliktir. Özellikle kurulumdan sonraki çalıştırma sırasında, tahliye deliğinden az miktarda soğutma sıvısı sızması normaldir. Çoğu WP'de (not: tüm WP'lerde bulunmaz) "boşaltma deliği hazneleri" bulunur. Bunlar, bu soğutma sıvısını yakalamak ve buharlaştırmak için tasarlanmıştır. Çok miktarda soğutma sıvısı sızıyorsa, dahili conta arızalanmıştır. WP'nin değiştirilmesi gerekir.
Tahliye deliğinin çevresinde ve WP gövdesindeki rengi bozulmuş soğutma sıvısı sızıntı izleri, mekanik contanın bir şekilde kirlenme nedeniyle arızalandığına işaret eder.
Ayrıca bkz.: https://www.gatestechzone.com/tr/problem-diagnosis/cooling-system/water-pump-failure- signs
Şekil 3
Partikül kirliliği, mekanik conta yüzeylerine zarar vererek sızıntı yolu işlevi gören çentikler oluşturur. Bu durumun doğrudan sonucu da çalışma sırasında tahliye deliğinden sürekli sızıntıdır.
Şekil 4
Soğutma sistemi sızıntılarını durdurmak için kullanılan ürünler, WP'lerdeki mekanik contalara geri döndürülemez hasar verebilir. Çünkü bu tür ürünler kil-bazlı bileşikler ve fiberglas lifleri kombinasyonu içerebilir. Conta yüzeyleri arasındaki bileşen elemanlarının birbirine yanlış şekilde temas etmesi, ayrılmaya ve conta yüzeylerinde hasara neden olarak sızıntı yolları oluşturur (bkz. Şekil 5).
Mekanik conta yüzeylerini sürtünmeden ve ısı oluşumundan korumak için her zaman bir soğutma sıvısı tabakası (mikro boşluk) olması gerektiğini unutmayın.
Şekil 5
6.Sıvı sızdırmazlık malzemelerinin kullanımı
Yeni bir WP genellikle bir conta ile birlikte temin edilir. Conta kağıt, metal, kompozit veya kauçuk bir O-halkası olabilir. Tedarik edilen conta, WP ile motor bloğu arasındaki tek conta şekli olmalıdır. Sızdırmazlık malzemesini asla herhangi bir başkasıyla birlikte kullanmayın. Bu tür bir uygulama gereksiz ve tehlikelidir. Ayrıca garanti hükümlerini geçersiz kılar, zira bu durum mekanik contanın hasarlanmasına neden olacaktır. Sonuç olarak sürekli sızıntı olur ve WP erken bozulur.
Contalar sağlanmazsa ve sızdırmazlık malzemesi araç üreticisi tarafından önerilirse, yalnızca önerilen damla boyutunu kullandığınızdan emin olun (bkz. Şekil 6). Çok fazla sızdırmazlık malzemesi kullanılması, fazlalığın emilerek soğutma sistemine, oradan da mekanik contaya doğru yol almasına neden olabilir. Erken WP arızası kaçınılmaz bir sonuçtur. Sızdırmazlık malzemesi artık sızdırmazlık malzemesi olarak değil, bir sızıntı yolu olarak işlev görür. Conta yüzeyleri arasındaki bileşen elemanlarının birbirine yanlış şekilde temas etmesi ayrılmaya, conta yüzeylerinde hasara neden olarak sızıntı yolları oluşturur.
Mekanik conta yüzeylerini sürtünmeden ve ısı oluşumundan korumak için her zaman bir soğutma sıvısı tabakası (mikro boşluk) olması gerektiğini unutmayın.
Şekil 6
7.Farklı soğutma sıvısı türlerinin karıştırılması
Farklı soğutma sıvısı teknolojilerinin birbirine karıştırılması, silikatların soğutma sıvısı çözeltisinden ayrılması (düşmesi) halinde, topaklaşan
jel benzeri maddeler üretebilen kimyasal reaksiyonlara neden olur. Bu durum da soğutma sisteminde tıkanmalara neden olur.
Otomotiv soğutma sistemleri normalde 50/50 damıtılmış, demineralize veya deiyonize su ve soğutma sıvısı karışımı içerir. Musluk suyu kullanmayın! Çoğu musluk suyu aşındırıcı olan klorür içerir. Musluk suyu, soğutma sisteminin içinde biriken kalsiyum ve magnezyum içerebilir; bu da radyatör ısıtıcı radyatör hortumları içinde tıkanmalara yol açarak WP arızasına neden olabilir.
Soğutma sıvısı genellikle ya etilen glikol ya da propilen glikol içerir. Glikolün yağlama ve soğutma özellikleri ile suyun soğutma özellikleri mekanik contanın korunmasına yardımcı olur.
Ayrıca bkz.: https://www.gatestechzone.com/en/news/2021-07-cooling-system-maintenance
8.İyi atölye uygulamaları:
- Soğutma sistemini Gates PowerClean (R) Yıkama Aleti 91002 ile uygun şekilde yıkayın
- WP'yi kuru koşullarda manuel olarak döndürmeyin, sadece yeni soğutma sıvısına batırıldığında döndürün
- Bir conta veya O-ring ile birlikte sunulan bir WP'ye sızdırmazlık malzemesi uygulamayın
- Genleşme şişesinde ve/veya radyatörde kirlenme olup olmadığını kontrol edin
- Soğutma sistemini yeniden doldururken araç üreticisinin önerdiği iyi kalitede bir soğutma sıvısı kullanılması konusunda ısrarcı olun